مصادره فیلم متمایزی در میان آثار راه یافته به بخش مسابقه‌ی جشنواره فیلم فجر است. این فیلم چند خصیصه‌ی مهم دارد. اول این‌که در ژانر کمدی سیاسی-اجتماعی قرار می‌گیرد و انگار مضامینی برای انتقال دارد. دوم این‌که فیلم اول یک کارگردان است که پیش‌تر در هیبت یک بازیگر موفق خود را به مخاطب شناسانده است. سوم این‌که فیلم از فرمول رضا عطاران برای جذب مخاطب استفاده می‌کند و طنز عطارانی دارد. فیلم مصادره در تلاش است تا خود را از سطح کمدی‌های سخیف گیشه‌ای بالاتر بکشد و به یک فیلم جشنواره‌ای تبدیل شود. در ادامه با نقد فیلم مصادره با گیم‌نیوز همراه باشید.
مصادره حاصل نگاه متفاوت مهران احمدی به واقعیت سیاسی اجتماعی معاصر است. این فیلم به مثابه‌ی طنز و نه کمدی ژانری، برای انتقال مفهومی شکل گرفته که در قلاب کردن مخاطب هیچ مشکلی ندارد. همه‌ی آن‌چه فیلم نیاز دارد تا خود را به تماشاگر به عنوان یک اثر سینمایی با محتوا تحمیل کند خط داستانی ملتهب آن است. داستانی که با مهم‌ترین رویداد تاریخی پنجاه سال گذشته در ایران شوخی می‌کند، شخصیت ابله خود را در آن رویداد به حرکت در می‌آورد و با استفاده از فرمول شناخته شده‌ی خلق طنز در موقعیت با استفاده از تناقض رفتاری شخصیت (با بهره‌گیری از عنصر «ناآگاهی» یا «حماقت» در مواجهه با رویداد) سعی دارد کمدی خلق کند.
رضا عطاران برای چندمین بار در این سینما ایفای نقش این شخصیت ابله را بر عهده گرفته، وارد ماجرا می‌شود و با حماقت‌های خود تماشاگر را می‌خنداند. شکل‌گیری این شخصیت، چه در بازی و چه در روایت بر همین اصل استوار است و فقط لحظاتی که به این حربه چنگ می‌اندازد فیلم را به یک اثر آشنای سینمای بدنه نزدیک می‌کند. با این‌که پرداخت شخصیت او کمیک و قابل تامل است، آن‌قدر در اجرا اسیر کلیشه‌ها شده که به تنهایی سطح اهمیت فیلم را چند پله پایین می‌کشاند. رضا عطاران همان همیشگی است. بیشتر از همیشه خود را تکرار می‌کند. روندی که شخصیت «یارجانلو» طی می‌کند، با بازی عطاران پیش نمی‌رود بلکه قدم به قدم عطاران را به زوال می‌کشاند. فیلمنامه شخصیت «نهنگ عنبر» را در خارج از ایران تکرار می‌کند و این بزرگ‌ترین نقطه ضعف فیلم در پرداختن به موضوع است.
روند منطقی فیلم خوشبختانه با ورود و معرفی شخصیت‌های جدید و اضافه به هم نمی‌ریزد. فیلم در معرفی شخصیت‌های جدید موفق عمل می‌کند و آن‌ها را از کانال درستی به مخاطب می‌شناساند. با وجود «راوی» در طول فیلم، که نقش مکمل خود در روایت را به نحو خوب و قابل قبولی ایفا می‌کند، فیلمساز موفق می‌شود به همان وجوه شخصیتی که نیاز دارد تاکید کند و آن شخصیت را از نگاه خود به تماشاگر بشناساند. متن راوی طنازی به خصوص خود را دارد و روایت کنایی او به بیشتر شدن بار طنز فیلم هم کمک می‌کند. راوی موفق می‌شود فیلم را به سمتی بکشاند که مخاطب دقیقا متوجه شوخی‌های آن شود و از این جهت یکی از عناصر موفق شکل‌گیری این فیلم طنز اجتماعی – سیاسی است.
داستان فیلم کشش خود را در میانه‌ی راه از دست می‌دهد. با این‌که ریتم سریع زمانی دارد اما کند پیش می‌رود و برای بازگرداندن تماشاگر به نقطه‌ی شروع و فیصله دادن به روایت، جزئیات زیادی را به نمایش می‌گذارد. درست از لحظه‌ای که شخصیت «زکریا» (با بازی هومن سیدی) در متن روایت قرار می‌گیرد و کنش‌مند می‌شود، فیلم جان تازه‌ای می‌گیرد و این لحظات با بازی خوب و باورپذیر او تکمیل می‌شوند. حضور او در فیلمنامه رفته رفته پررنگ‌تر می‌شود و به تدریج اهمیت زکریا در داستان شکل می‌گیرد، تا پایان بدون شائبه‌ای با حضور او رقم بخورد.
فیلم مصادره یک فیلم پرخرج هم هست. برای اولین فیلم یک کارگردان، خلق موقعیت در لوکیشن‌های مختلف، استفاده از بازیگران خارجی و بهره‌گیری از زبان خارجی در متن فیلمنامه به باورپذیری اثر کمک زیادی کرده است. با این حال، فیلم در نزدیک شدن به فضای حساسیت برانگیز مراعات می‌کند و در برخی از لحظات دچار خودسانسوری می‌شود. آغاز کوبنده‌ی فیلم و تلاش برای القای شباهت‌ها در ساز و کار سیستم‌ها، در روند داستان گم می‌شود و در پایان با باز شدن گره زمین‌ها و موضوع «مصادره نشدن زمین‌ها» حرف خود را پس می‌گیرد و موضوع را به نفع خود (برای پیدا کردن شانس حضور در جشنواره و اکران عمومی) مصادره می‌کند.
در نقد فیلم مصادره باید توجه داشت که با یک فیلم طنز لوده با شوخی‌های عطارانی مواجه هستیم که تنها برتری‌اش نسبت به دیگر فیلم‌ها، کیفیت ساخت است. همین فیلمنامه را با بودجه‌ی کم‌تر اگر می‌ساختند حتا قابل تحمل هم نبود. سرمایه‌گذار محترم فیلم به قدر کفایت شناخته شده هست که بتوانیم بفهمیم فیلم با چه بودجه‌ای ساخته شده و این سرمایه‌ی اصلی برای مطرح شدن را از کجا به دست آورده است. قطعا دیدن موستانگ شلبی در صحنه‌ی پایانی فیلم برای هر مخاطبی جذاب است. سکانس‌های خارج از ایران با دقت بالایی ساخته شده‌اند و فیلم تا توانسته در راستای اضافه کردن زرق و برق تلاش کرده است. تلاشی که اتفاقا در این ژانر، سطح کیفی فیلم را بالا برده و با این ارتقا آن را به اثری واقعا جشنواره‌ای تبدیل کرده است. اثری که اگرچه شانسی برای کسب جوایز جشنواره فیلم فجر ندارد اما مگر در حضور عطاران به عنوان شخص اول، یک فیلم قابل تحمل است.
مهران احمدی در فیلم خود، بهترین بازی را ارائه می‌دهد. با این‌که فرصت شخصیت‌پردازی برای شخصیت «خورخه» وجود ندارد و به یک معرفی ساده بسنده می‌شود، مهران احمدی می‌تواند در این نقش خوب ظاهر شود و با شناخت خوبی که از متن و شخصیت دارد، مخاطب را به چنگ آورد و با لحن خوب و ادای درست زبان انگلیسی آن را باورپذیر کند. مهران احمدی در مقام کارگردان یک اثر متوسط عطارانی دیگر به سینما روانه کرده است، اما در مقام بازیگر یک سر و گردن از همه‌ی بازیگران فیلمش بالاتر است.
نقد فیلم مصادره را خواندید. در صورتی که در مورد این مطلب نظری دارید حتما آن را با ما در میان بگذارید. همچنین اگر در روزهای جشنواره فیلم فجر موفق به تماشای این فیلم شده‌اید، می‌توانید نظرات خود در مورد آن را در قسمت دیدگاه‌ها به ما و مخاطبین گیم‌نیوز منتقل کنید.