بهترین فیلمهایی که از مشخصههای ژانر منحرف شدند- قسمت دوم
8: مانیبال
ژانر(زیر ژانر): بیسبال
یک فیلم بیسبال آمریکایی، یک سنت و رسم متحمل شدهاست و در بیشتر اوقات هم دارای یک فرمول معتبر. چیزهایی زیادی برای گفتن دربارهی آن فیلمها است، بهرحال آنها سرگرم کننده و جالب هستند و کلیشههایشان را با روح صمیمانه و حس کلاسیکشان بدست آوردند، اما “مانیبال” بهرحال یک فیلم متفاوت در این زمینه بود.
این فیلمی است که ورزش و هوش را با هم ترکیب میکند، به ما ریاضی و آمار پشت صحنه را نشان میدهد و تمام اتفاقاتی را که در جنبههای مختلف یک بازی میافتد که ما حتی از آن خبر هم نداریم. “مانیبال” فیلم جالبیست و بازیها، کاراکترها و دیالوگهایش عالی کار شده و بیشتر دربارهی آن چیزیست که درون یک بازی اتفاق میافتد تا خودِ بازی.
7: درون لوئین دیویس
ژانر(زیر ژانر): موزیک
فیلمهای موسیقیایی معمولا یک فرمول قابل پیشبینی را اجرا میکنند، آنها به قولی داستان از فرش به عرش رسیدن را روایت میکنند و یا داستانی سیاه فردی که مشهور است و از شهرتش سواستفاده میکند و یا در بین این دو، ولی فیلم برادران کوئن از این محدوده خارج میشود، به هیچ فرمولی وفادار نمیماند و بر هیچ ساختار داستانیِ واقعی ای هم استوار نمیشود.
این فیلم داستان یک خوانندهی مردمیست که هیچوقت تغییری در کارش ایجاد نمیکند، که با سوسویی از شوخی ترکیب شده، هنرمندانه است و موسیقیای عالی دارد. استعداد این دو برادر اینجا کامل نمایش داده میشود. لوئین هم جرقههای همیشگی کاراکتر ها را ندارد، او انسانی مجبور شده است، همین.
7: جیغ
ژانر(زیر ژانر): ترسناک
“جیغ” نهایت فیلمهای ترسناکِ هدفدار است. این فیلم عمدا تمام مشخصههای قابل انتظار یک فیلم اسلشری را نمایان میکند اما به جای رفتن به آنجا که شما فکرش را میکنید، یک طعنهی بدجنسانه به ژانر میزند و همانقدر که از این مشخصهها خارج میشود، یک فیلم ترسناک عالی هم است.
قاتل عجیب و غریب با صورتروح مانندش، هم باهوش و هم بامزه است. مردم دقیقا او را تبدیل به یک ماسک هالووین همیشه پر طرفدار کردند و به او ماهیت یک قاتل را دادند. “جیغ” فیلمی بزرگ و به همان اندازه هوشمند و هدفدار در این ژانر است. شما را به جاهای ناشناخته میبرد و چیزهای بسیاری هم برای خورههای فیلمهای وحشت دارد.
5: عزیز میلیون دلاری
ژانر(زیر ژانر): بکس
احتمالا غمگین ترین و صادقانه ترین فیلم ورزشی از لحاظ بیرحمانگی در قرن بیست و یک، این فیلم است. این فیلمِ برندهی اسکار بهترین فیلم، که هم نمیشود از کنارش گذشت و هم بسیار دردناک است، از هر قرارداد و مشخصهای که از یک فیلم ورزشی در ذهن دارید، خارج میشود.
داستان یک بوکسور زن جوان و بلندپرواز که یک چیزی دقیقا در مقابل “راکی” است، با پایانی غمگین و صادقانه و کاراکترهای واقعگرا. این فیلم شاهکار و فوقالعاده دردناک و ناراحت کننده و بسیار از پیروزی دور است.
4: عقیدهی دینی
ژانر(زیر ژانر): مذهبی
فیلم مسیحی جایگاه خودش را در سینما دارد، فیلم های همچون “بن هور” و “بزرگترین داستانی که تابحال گفته شده” از خاطره انگیز ترین هایشان هستند. فیلمهایی مثل “آخرین وسوسهی مسیح” یا “نوح” این زیر ژانر را به منطقهای همدورهی ما میآورند.
طعنهی مذهبیِ کوین اسمیت هم به صورتی تکنیکی جز همین فیلمهاست، همانگونه که نشان میدهد فرشتهها را، پیامبران را و خدا را(بله، خدا در این فیلم زن است). این فیلم ممکنه کفر بیشتری نسبت به بقیهی فیلمهای در این حوزه نشان دهد، همانطور که توانایی دیوانه نشان دادن با ایمان ها را دارد، اما فیلمی کمدیست که نسبت به هیچ دینی بیرحم نیست و همانگونه که پیام افتتاحیهاش به ما میگوید، خدا هم ممکن است حس طنز داشته باشد.
3: ماریِ آنتوینتِ
ژانر(زیر ژانر): تاریخی
این فیلم اساسا به تمام فیلمهای تاریخیِ گردن کلفت پشت میکند. این یک فیلم با طراحیای روشن و خیره است. بنا بر تحولات فرانسه که جسورانه تمام قوانین فیلمهای تاریخی را میشکند و بسیار هم سرگرم کننده این کار را میکند. کریستن دانست در نقش یک ملکه بازی می کند و سوفیا کاپولای کارگردان هم او را در راهی غیر عادلانه به نمایش گذاشته، به عنوان زنی زیبا و آزاد-کسی که در جایی اشتباه در زمانی اشتباه قرار گرفته است.
لباس های عجیب و غریب و تصویربرداریِ رنگارنگ، این فیلم را بیشتر به یک پارتیِ تاریخی تبدیل کرده تا بازهای از تاریخ. این فیلم هم لذتبخش است و هم بسیار نیشدار.
2: خط باریک قرمز
ژانر(زیر ژانر): جنگی
وقتی شما پای فیلمی جنگی مینشینید اغلب انتظار جنگهای متوالی و اپرایی را دارید، فداکاریهای قهرمانانه و یک پیام ضد جنگ قوی. فیلم ترنس مالیک کاملا شبیه هیچ فیلمی جنگی در تاریخ سینما نیست، فیلمی سختفهم و فلسفس است که به نظر میرسد به مطرح کردن سوالاتی عمیق دربارهی طبیعت جمگ و مرد بیشتر علاقه دارد تا نشان دادن صحنههای جنگیِ حماسی.
این فیلم یک ترنس مالیکیه ناب است، ممکن است یک تجربهی صفر و صدی باشد، زمانی سه ساعته دارد و روندش هم کند است، اما یکی از هوشمندانه ترین و متفاوت ترین فیلمهای این ژانر است، احتمالا هم زیباترینشان. هر نمای این فیلم مبهوت کننده است.
1: نابخشوده
ژانر(زیر ژانر): وسترن
زمانی که در سال 1992 این فیلم ساخته شد، وسترن به ژانری خسته و از دور خارج شده تبدیل شده بود، همه چیز قبل از آن نشان داده شده بود، امتحان شده بود و هیچ ایدهی تازهای هم باقی نمانده بود در اطرافش. فیلم عظیم کلینت ایستوود که وسترنی کمیاب است، در واقع خشونتی که خودش نمایش میدهد را محکوم میکند و هم به شخصیت خوب و هم به شخصیت بد انسانیت میبخشد.
ناگهان، اتفاقات یک وسترن رنگ و بوی صداقت و واقعیت میگیرند و سادگی بسیاری از فیلمهای کلاسیک ژانر جایگزین پیچیدگی حقیقی در همهی شخصیتها و اتفاقات میشود. “نابخشوده” از بهترین وسترنهای تاریخ سینماست اما عمیقا از ساختار و حس سنتی خارج شده.