آیا ویندوز ۱۰ برای بازی خوب است؟

من هنوز از ویندوز 7 استفاده می‌کنم اما بالاخره روزی مجبور می‌شوم آن را به نسخه‌ی جدید ارتقاء دهم. صرف نظر از ظاهر و رابط کاربری افتضاح امروزی بالاخره مجبوریم ویندوزمان را ارتقاء دهیم؛ چرا؟ چون می‌خواهیم از قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 12 استفاده کنیم! این‌طور نیست؟ خب این بسیار عالی است که مایکروسافت اجازه‌ی ارتقاء رایگان به ویندوز 10 در سال اول انتشار آن را می‌دهد.

البته برای روشن کردن این قضیه (چرا که در کنفرانس مایکروسافت به طور واضح و صریح بیان نشد) باید بگوییم؛ هر چند شاید بعضی از کاربران این‌طور از این موضوع برداشت کرده‌اند که این یک مدل «اشتراک» است یعنی بعد از ارتقاء ویندوز باید هزینه‌ی آپدیت‌ها و پشتیبانی محصول را پرداخت کنند در حالی که این‌طور نیست بلکه این، یک ارتقاء یک‌باره‌ی رایگان در طول یک سال اول انتشار ویندوز 10 است و بعد از ارتقاء تمام آپدیت‌های آینده هم رایگان خواهند بود؛ چنانکه ویندوزهای قبلی هم همین رویه را داشته‌اند.

تنها آرزوی من برای ویندوز 10 با این‌همه قابلیت، یکسان و یکی کردن تمام مخاطبین بازی‌های ویدئویی است. هیچ‌کدام از ما ها قرار نیست تا ابد با همان سخت‌افزارهای قدیم‌مان سر کنیم اما حداقل دل‌مان می‌خواهد تمام PC بازهای غیرلینوکسی بتوانند بازی‌هایشان را با یک ویندوز و یک دایرکت‌ایکس یکسان اجرا کنند. زمانی که ویندوز ویستا عرضه خیلی‌ها که نخواستند سیستم‌شان را به این ویندوز ارتقاء دهند از قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 10 محروم ماندند. ویستا طرفداران زیادی نداشت چون یک آشغال محض بود. اگر ویندوز 10 هم به همین سرنوشت دچار شود، بسیاری از کاربران نمی‌توانند به طور کامل از قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 12 استفاده کنند (چون 99% مطمئن هستم ویندوز 7 از تمامی قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 12 پشتیبانی نخواهد کرد). اما چرا باید این اتفاق بیفتد وقتی ویندوز 10 رایگان است؟

فرصت شد تا من با تعدادی از بازی‌سازان در این خصوص صحبت کنم. Nicholas Vining رئیس بخش تکنولوژی و برنامه‌نویس ارشد استودیوی Gaslamp Games چندان به این مسئله خوش‌بین نیست. او معتقد است تنها چیزی حدود 20% از کاربران ویندوز 7 و 8، سخت‌افزارهای با قابلیت پشتیبانی از دایرکت‌ایکس 12 دارند (هر چند طبق گفته‌های مایکروسافت، تعداد واقعی، کمی بیشتر از 50% است اما تفاوتش آن ‌قدر نیست که قابل ذکر باشد). تازه اگر هم آن‌ها سخت‌افزارهای مبتنی بر دایرکت‌ایکس 12 داشته باشند باز هم این به این معنی نیست که لزوماً سیستم‌شان بازی‌ها را به خوبی اجرا کنند و تازه تضمینی هم نیست که همه‌ی آن‌ها سیستم‌عامل‌شان را به ویندوز 10 ارتقاء دهند ولو این‌که این ویندوز رایگان باشد. خیلی از کاربران از جمله خود من از ویندوز 7 راضی هستیم. او می‌گوید:

خیلی از استودیوهای بازی‌سازی از جمله استودیوهای کوچک مثل خود ما نمی‌توانیم دایره‌ی مخاطبین و کاربران‌مان را محدود به کسانی کنیم که سیستم با قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 12 دارند و می‌خواهند به ویندوز 10 مهاجرت کنند. این حتی 50% مخاطبین‌مان هم نمی‌شود. این مقدار شاید چیزی حدود 8% الی 10% کاربران‌مان باشد.

او در ادامه می‌گوید بخش اعظم مخاطبان‌شان از سیستم‌شان انتظار کارایی عالی دارند:

بازی‌کننده‌ها چون Minecraft به خوبی بر روی کامپیوترشان اجرا می‌شود و اتفاقاً یک عنوان 3 بُعدی هم است پس آن‌ها از خودشان می‌پرسند چرا بازی‌های استودیوهای دیگر هم نباید همین‌طور اجرا شود؟

او همچنین در ادامه می‌گوید:

در این دنیای هیجان‌انگیز تکنولوژی و محاسبات اگر کسی چیزی را مجانی به شما داد، این به این معنی است که خود شما محصول آن هستید.

خب بعد از گذشت این همه سال از آپدیت‌های مجانی، مایکروسافت می‌خواهد ویندوز 10 را بفروشد؛ اما باز هم تردید Vining منطقی است. چه کسی می‌داند مایکروسافت چه نقشه‌های دیگری در سر دارد؟ با این‌حال فعلاً می‌توانیم این طور تصور کنیم که این ارتقاء رایگان برای جبران اشتباهات ویندوز 8 و یکی کردن سیستم‌عامل اکثر کاربران ویندوز است. مایکروسافت هر چه قدر زودتر ویندوز 8 را پشت سر بگذارد، زودتر هم می‌تواند از شر انتشار آپدیت‌های گوناگون برای آن خلاص شود؛ در نتیجه این شرکت می‌تواند با تمرکز بیشتری بر روی پروژه‌ها و پیشرفت‌های آینده‌شان تمرکز کند.

Shams Jorjani معاون بخش Acquisition در استودیوی Paradox Interactive زیاد در مورد این موضوع اطلاع نداشت اما حرف‌های جالبی در مورد دایرکت‌ایکس 12 برای گفتن داشت. او تا حدودی نسبت به پیشرفت بی‌علاقه به نظر می‌رسید (و صد البته طرفدار بازی‌های Paradox هم بود!).

دایرکت‌ایکس 12 بیشتر برای پیشرفت در گرافیک است که این یعنی یک قدم رو به جلو در رقابت‌های زورآزماییِ تکنولوژیکی که بعضی از استودیوها و کمپانی‌های بازی‌سازی در آن شرکت می‌کنند و البته این، جا را برای ما باز می‌کند. چیزی که بازی‌های Paradox را زیبا می‌کند لزوماً سایه‌ها، Tessellation یا SSS یا جادوگری‌های مشابه نیست؛ بلکه فقط یک گیم‌پلی خوب است. هر چند ما تعدادی بازی هم داریم که بسیار زیبا [از لحاظ گرافیک] به نظر می‌رسند؛ به هر حال این یک بازی بُرد-بُرد برای ماست.

در مورد «زور آزمایی تکنولوژیکی» باید گفت که ما هنوز در عمل ندیده‌ایم دایرکت‌ایکس 12 چه‌طور کیفیت بصری بازی‌ها را ارتقاء می‌دهد اما شواهد و قراین فعلی، چیزهای خوبی را نشان می‌دهند. دایرکت‌ایکس 12 قرار است کارایی مالتی-تردینگ در بازی‌ها را بهبود ببخشد و با کاهش Overhead بین کُدها و CPU و GPU (کاهش استفاده از منابع سخت‌افزاری) به برنامه‎نویس‌ها امکانات بهتری برای کُدنویسی و «نزدیک شدن به سخت‌افزار» بدهد. هر چند لزوماً همه‌ی برنامه‌نویس‌ها به چنین سطحی از دسترسی و کنترل نیازی ندارند.

مدتی پیش اینتل در همایش SIGGRAPH 2014 یک دموی حیرت‌انگیز را به نمایش گذاشت و دیروز هم در مراسم رونمایی از ویندوز 10، آقای Phil Spencer گفت در بازی‌های متکی بر CPU، دایرکت‌ایکس 12 می‌تواند کارایی را تا 50% افزایش دهد. این فوق‌العاده است اما در واقع شاید این موضوع فقط برای کمپانی‌هایی مهم باشد که به قولی در متن زور آزمایی تکنولوژیکی قرار گرفته‌اند یعنی کمپانی‌هایی چون اکتیویژن و الکترونیک‌آرتز؛ در حالی که سایر کمپانی‌ها همچنان به فکر پشتیبانی از ویندوز 7 هستند.

با این اوصاف، این نه خبر خوبی است و نه خبر بدی. خب هر کسی دلش بخواهد می‌تواند سیستمش را به ویندوز 10 با قابلیت‌های دایرکت‌ایکس 12 ارتقاء دهد و از ویژگی‌های آن‌ها در بازی‌ها بهره ببرد و انتظار هم نداشته باشد که لزوماً ویندوز 7 و دایرکت‌ایکس 11 کاملاً از دور خارج شوند.

من خودم شخصاً از ویندوز 8 متنفرم و قطعاً سیستمم را به ویندوز 10 ارتقاء می‌دهم تا ببینم این سیستم‌عامل چه کار می‌تواند بکند. اما خب مایکروسافت در چند روز اخیر کارهای عجیبی انجام داده که من را کمی مضطرب کرده است؛ مثل استریم کردن بازی‌های ایکس‌باکس‌وان بر روی PC که البته ذاتاً چیز بدی نیست اما دوست ندارم بیش از این PC در آینده تبدیل به یک شریک برای ایک‌مشکلات وینس‌باکس‌وان بشود.

همچنین کارایی سیستم جدید DVR که به گیمرها اجازه‌ی ضبط، ویرایش و به اشتراک‌گذاری فوتیج‌ها را می‌دهد هم هیچ مشکلی ندارد اما خب از این حس که مایکروسافت به زور دارد من را وارد اکوسیستم محصولاتش می‌کند اصلاً خوشم نمی‌‌آید. یا مثلاً قابلیت‌های اضافه و بیهوده‌ای مثل Xbox Music و … تا زمانی که این‌ها مزاحمم نشوند خیلی دوست دارم سیستم‌عاملم را به ویندوز 10 ارتقاء دهم حتی اگر ظاهر آن شبیه به سیستم‌عاملی برای کودکان باشد! البته ویندوز 10 قابلیت‌های بسیار خوبی نسبت به ویندوز 7 دارد از جمله کارایی بهتر، زمان بوت شدن سریع‌تر و همین‌طور مقیاس‌بندی بسیار بهتر رابط کاربری در رزولوشن‌های 4K+.